Praca przedstawia historię powstania i rozwoju ekonomii kosztów transakcyjnych (EKT). Istotnym elementem dysertacji jest rekonstrukcja procesu powstania nazwy ‘koszt transakcyjny’. Celem pracy jest zarówno wyjaśnienie wewnętrznej logiki rozwoju EKT, jak też pokazanie czynników, które rozwój ten stymulowały. Realizacja pierwszego z zamierzeń badawczych odbywa się przy użyciu metody racjonalnej rekonstrukcji historii, w ramach której podejmuje się próbę zrozumienia charakteru relacji pomiędzy chronologicznie po sobie następującymi etapami w rozwoju EKT, a także pomiędzy jej różnymi obszarami badawczymi, jak też poszukuje się pewnej „myśli przewodniej” w historii EKT. W pracy twierdzi się, iż badany obszar teorii ekonomii składa się z trzech dziedzin: wymiany, zarządzania oraz mierzenia, a jedną z podstawowych prawidłowości w formowaniu się EKT jest przejście od koncepcji do operacjonalizacji. Główna teza dysertacji jest następująca:
Współczesna ekonomia kosztów transakcyjnych składa się z trzech komplementarnych nurtów badawczych: „dziedziny wymiany”, „dziedziny zarządzania” oraz „dziedziny mierzenia”, u których źródeł stoją odpowiednio prace Hicksa (1935), Coase’a (1937) oraz Alchiana i Demsetza (1972). Wielkość kosztów transakcyjnych analizowanych w każdej z tych dziedzin determinowana jest przez instytucje. Zależność ta spaja wspomniane dziedziny w jeden program badawczy ekonomii kosztów transakcyjnych, którego rozwój polegał na operacjonalizacji jego podstawowych koncepcji teoretycznych¹.
Poszukiwanie czynników stymulujących rozwój EKT odbywa się przy wykorzystaniu metody historycznej rekonstrukcji oraz „zagęszczonego opisu” historii. W dysertacji twierdzi się, iż rozwój ekonomii kosztów transakcyjnych stymulowany był głównie przez czynniki spoza teorii, wśród których pierwszorzędną rolę odgrywały zjawiska gospodarcze obserwowane przez ekonomistów tworzących EKT (teza pomocnicza). Wykorzystanie w pracy zarówno racjonalnej, jak też historycznej metody rekonstrukcji historii pozwoliło na przedstawienie wnikliwej analizy logiki rozwoju EKT, a także na sformułowanie szeregu hipotez odnośnie relacji pomiędzy EKT a tzw. ekonomią głównego nurtu. Pokazanie zależności pomiędzy kosztami transakcyjnymi a instytucjami posłużyło również do rekonstrukcji procesu powstania i ewolucji nowej ekonomii instytucjonalnej.

¹_{Coase R. H. (1937), “The Nature of the Firm”, Economica, vol. 4(16), s. 336-405; Hicks J. R. (1935a), “A Suggestion for Simplifying the Theory of Money”, Economica, vol. 2(5), s. 1-19; Alchian A. A., Demsetz H. (1972), “Production, Information Costs, and Economic Organization”, American Economic Review, vol. 62(5), s. 777-795.}

Problematyka pracy mieści się w nurcie trzech koncepcji zarządczych: zarządzania strategicznego, zarządzania wartością i zarządzania wiedzą. Celem głównym badań było określenie istoty niematerialnych zasobów oraz możliwości i ograniczeń zarządzania nimi w procesie kształtowania wartości rynkowej przedsiębiorstwa. Rozważaniom poddano problem, czy i w jaki sposób strategia zarządzania zasobami niematerialnymi przyczyniła się do względnie systematycznie i trwale realizowanego wzrostu wartości rynkowej wybranych organizacji. Próbę odpowiedzi na pytanie o liczbę przedsiębiorstw spełniających przedstawione kryteria podjęto w badaniu spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych. Analizą statystyczną objęto dane dotyczące kursów akcji 96 podmiotów z lat 1999-2003. Ocenie podlegały: kapitalizacja rynkowa przedsiębiorstw i jej zmiany, kierunek trendu linowego kursu akcji oraz współczynnik determinacji R2. Jak się okazało, pozytywne wyniki uzyskano tylko dla 8 przedsiębiorstw. Obszerne studium przypadku przeprowadzone dla spółki w największym stopniu spełniającej przyjęte kryteria wyboru – Banku Pekao S.A. – pokazało, że źródłem sukcesu przedsiębiorstwa było m.in. konsekwentne dążenie zarządu do synergii zasobów niematerialnych i materialnych w prowadzonej strategii rozwoju.

Określenie przyszłych stanów różnych zjawisk ekonomicznych jest ważnym narzędziem procesu podejmowania decyzji. Etap prognozowania poprzedzony jest konstrukcją modelu, który ma na celu znalezienie ukrytych zależności między elementami systemu. Najczęściej stosowanymi podejściami do budowy modeli prognostycznych są analiza dyskryminacyjna (klasyfikacja) oraz analiza regresji.
Klasyczne metody stosowane w ich ramach wymagają spełnienia wielu założeń, co znacznie ogranicza możliwość ich stosowania. Stąd też wynika potrzeba poszukiwania metod nieparametrycznych, w których najistotniejszą kwestią jest odstępstwo od stawianych założeń (np. o normalności rozkładu). Jedną z częściej stosowanych metod nieparametrycznych jest metoda drzew klasyfikacyjnych (regresyjnych). Charakteryzuje się ona jednak pewną niestabilnością, którą należy rozumieć jako silną zależność postaci modelu od zawartości zbioru danych, co może powodować, że dokładność predykcji nie będzie zbyt duża. Wadę tę można jednak wyeliminować poprzez agregację modeli. Okazuję się, że budowa wielu drzew klasyfikacyjnych (regresyjnych) i połączenie ich w model zagregowany za pomocą odpowiednich operatorów, pozwala na znaczną poprawę dokładności predykcji.
Rozprawa stanowi syntetyczny przegląd zaproponowanych w literaturze światowej metod agregacji modeli klasyfikacyjnych i regresyjnych. Z uwagi na ich dużą różnorodność, przedstawiono dotychczas stosowane sposoby ich klasyfikacji, podjęto także próbę własnego ich podziału. Celem pracy było także zaproponowanie polskiej terminologii dla angielskojęzycznych pojęć z tej dziedziny. Ostatni rozdział ma charakter aplikacyjny; przedstawione w nim zostały wyniki zastosowania modeli zagregowanych do rozwiązywania konkretnych problemów o charakterze ekonomicznym, np. do wyceny nieruchomości czy też do klasyfikacji kredytobiorców. Badania potwierdziły hipotezę mówiącą o możliwości poprawy dokładności poprzez zastosowanie podejścia wielomodelowego. Analizie poddano także wybrane własności stosowanych metod agregacji.

Wieloaspektowa koncepcja organizacji wirtualnej zwana inaczej wirtualnym organizowaniem staje się coraz częściej przedmiotem zainteresowania nauk o zarządzaniu. Wprowadzona przez Mowshowitza w 1986 została spopularyzowana przez Davidowa i Malone w 1992 roku. Od tego czasu powstało wiele niepotwierdzonych empirycznie opracowań dotyczących organizacji wirtualnej, głównie w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej. Żadne z dotychczasowych rozważań nie podjęło próby teoretycznej i empirycznej analizy przydatności dla przedsiębiorstw tej nowoczesnej formy organizowania w oparciu o racjonalność metodologiczną. Co więcej nie istnieją metodycznie poprawne narzędzia pomiaru stopnia wirtualizacji pozwalające na naukowe wnioskowanie dotyczące organizacji wirtualnej. Szczególnie pomijanym aspektem jest zdefiniowanie wpływu wirtualnego organizowania na innowacyjność przedsiębiorstwa, która jest szeroko uznanym nośnikiem przewagi konkurencyjnej.
Praca wypełnia wymienione luki poprzez pogłębienie, rozwinięcie i operacjonalizację koncepcji organizacji wirtualnej z perspektywy między-organizacyjnej poprzez zaproponowanie metody jej pomiaru oraz zbadanie jej wpływu na innowacyjność przedsiębiorstwa. W pracy dokonano analizy i syntezy szeregu dotychczasowych badań naukowych zarówno polskich jak i zagranicznych dotyczących organizacji wirtualnej. Zaprezentowane zostały również autorskie badania nad wpływem wirtualnego organizowania na innowacyjność przedsiębiorstwa w oparciu o własne narzędzia pomiaru wirtualizacji i innowacyjności przedsiębiorstwa. Dane empiryczne pochodzące ze 108 przedsiębiorstw zostały zweryfikowane za pomocą kompleksowej analizy statystycznej (między innymi analizy czynnikowej, analizy dyskryminacyjnej, analizy regresji wielokrotnej, analizy wariancji, korelacji cząstkowej, analizy rzetelności).
Praca jest pionierska pod względem podjętej problematyki jak i koncentracji na dwóch zagadnieniach o uznanym znaczeniu dla poprawy konkurencyjności przedsiębiorstw, a mianowicie wirtualnej organizacji i innowacyjności. Dotyczy ona rozstrzygnięć niepodjętych przez teorię organizacji i zarządzania, a mianowicie przełożenia nowoczesnej formy organizowania współpracy interorganizacyjnej – wirtualnej organizacji – na efekty przedsiębiorstwa w postaci innowacyjności. W tym kontekście podjęty w rozprawie problem o charakterze teoretyczno-poznawczym należy uznać za potrzebny i aktualny; w rzeczy samej o charakterze debaty ogólnoświatowej, która stanowi pewien wkład w teorię o nowoczesnych organizacjach i formach współpracy.